Cuộc Đời

Người ta thường nói cuộc đời như cuốn phim quay chậm hoặc là cuộc đời là những chuyến xe, cũng ví như là đôi giầy cao vót, v.v và v.v. Đôi khi họ cũng ví cuộc đời như những cánh bèo trôi dạt không có định hướng hay biết được tương lai. Đúng vậy! vì mình không bao giờ bắt nắm được gì hết, hôm nay có chưa chắc gì ngày mai có hay sẽ có. Hôm nay không có nhưng rồi biết đâu ngày mai sẽ có. Cuộc đời xô đẩy theo như những giòng nước chảy trôi .

Nếu nói cuộc đời là trang giấy trắng thì trang giấy trắng đó đến nay hao gầy, theo năm tháng phôi phai.. tờ giấy trắng cũng pha nhiều vết chấm và úa tàn. Trên thế gian, mỗi con người chúng ta đều có một cuộc sống hay cuộc đời riêng biệt. Không có một cuộc đời của ai giống hay. Vui, sướng, khổ, nghèo, hạnh phúc, đau khổ, ham muốn, suy tư, danh vọng mà hình như sự tạo hoá của Vũ Trụ mà Ngọc Hoàng Thượng Đế đã ban tặng cho mỗi con người chúng ta trên toàn thế giới. Khó mà ai có thể định nghĩa cuộc đời là gì hết! Nếu suy cho cùng để mà phân tách, phẫm định thì "cuộc" là sự việc có nhiều phần, nhiều diễn viên, nhiều màn theo một quá trình nào đó xẫy ra và "đời" là khoảng thời gian của mỗi con người hay sinh vật đã và đang sống. 

Theo nhà Phật, thì mỗi đời có nhiều cuộc hay sự sống bị phân tách bỡi sinh, tử thì làm thành một đời, phải không vậy ??? Đọc nhiều quá giờ hõng biết đang viết cái gì nữa?? Có lẽ chúng ta cũng đôi khi thầm hỏi tại sao có người suốt đời lo âu, đau khổ, có người an nhàn hạnh phúc, có người cơ cực bần hàn, có người giàu có cao sang, v.v... Có người suốt đời không bao giờ làm một việc thiện mà lại có được một cuộc đời sung sướng, trái lại có người không bao giờ sát sanh hại vật luôn tử tế thương yêu cứu giúp chúng sanh lại có một cuộc đời nghèo đói khó khăn. Tại sao? Ừ, tại sao vậy ???? Phải chăng là mỗi người của chúng ta đều có một số mệnh an bày đặc biệt, và số mệnh đó được chi phối bởi luật công bình của trời đất dưới hình thức luật nhân quả ? Wow.. đang viết cuộc đời mà sao tự nhiên chạy qua nhân quả vậy nè ???

Nhân Quả là gì? Ai biết?? Nhân là người, quả là quả hay nói theo những người trí thức thực tại, nhân là nhân và quả là quả hahaha.. Nói chứ, nhân là nguyên nhân, duyên cớ, nguyên do mà theo tiếng Anh người ta gọi gì nhỉ ??? oh, cause - xẫy ra .... dù cho là ngẫu nhiên hay cố tình cũng tạo thành một nguyên nhân. Còn quả là cái trái, cái kết quả hay hậu quả hoặc hệ quả (result, outcome, effect) mà tạo thành. Mà hầu như đại đa số người Á châu chúng ta nhất là những người theo đạo Phật đều tin rằng số mệnh do Trời định vì luật nhân quả từ đời nào hay mới đây, còn theo tiếng Anh thì "what goes around comes around". Cái vay phải trả, cái gì nữa nữa ah...
Còn ông Nguyễn Du thì viết trong truyện Kiều có câu:

Ngẫm hay muôn sự tại Trời,
Trời kia đã bắt làm người có thân.
Bắt phong trần phải phong trần,
Cho thanh cao mới được phần thanh cao.

Hầu hết các tôn giáo ngày nay cho rằng "Nhân quả" là luật công bình tuyệt đối của Trời Đất, vũ trụ, vay bao nhiêu thì phải trả bấy nhiêu, vay món nào thì trả món nấy, làm ác thì bị trừng phạt, làm tốt thì được ban thưởng. Cũng như chúng ta gieo trồng cái hột thì cái quả ta được là bông/trái kết thành từ cái hột. Ta gieo hột cam thì ta sẽ được cam, ta gieo hột quít, hột xoài, v.v... thì ta sẽ được trái quít, trái xoài, v.v...

Còn hỏi tại sao người hiền lương hay bị nan tai, khổ sở là vì cái tốt họ làm chưa tới và họ còn phải đang gặt cái ác mà họ đã làm ... có thể từ hồi nào mà mình không biết hoặc đã mới làm mà cái thiện không thể trấn áp bảo vệ được trong thời điểm đó. Còn nói người làm ác, hung tàn vẫn an nhiên tự tại, sung sương là vì cái quả ác chưa tới. Nhưng khi cái ác tới thì họ thất và biết, nhưng chúng ta không thấy vì bỡi những mỗi con người đều có thời điễm sống riêng. Mình cũng có thể biết sau khi đã được nghe hay qua báo chí hoặc bạn bè chứ chưa hẳn là mình có thể biết liền khi họ gặt cái quả. Hoặc là người ấy đang hưởng phước đức có được từ kiếp trước, khi nào hưởng hết phước đức, thì tự nhiên sẽ thấy được hậu quả của mình làm tại kiếp này. Đó là trường hợp những người giàu sang lúc còn trẻ và trở nên nghèo khó lúc về già. Còn nếu trong kiếp hiện tại mà hưởng chưa hết phước thì phải đợi đến kiếp sau hay kiếp sau nữa mới thấy được hậu quả của những điều mình làm trong kiếp này. Thường ông bà mình hay nói, "nhìn kiếp này để biết kiếp trước" là vậy .

Đạo Lão chúng ta có nói, "Người làm ác giữa ban ngày sẽ bị luật pháp con người trừng trị, còn người làm điều ác mà không ai hay biết, thì sẽ bị Trời phạt" (Those who do evil in the open light of day---men will punish them. Those who do evil in secret---God will punish them). Đạo Khổng dạy ta, "vi thiện giả Thiên báo chi dĩ phúc, vi bất thiện giả Thiên báo chi dĩ họa" có nghĩa là Trời lấy phước trả cho người làm lành và Trời lấy hoạ trả cho người làm việc chẳng lành). Còn đạo Hồi thì có nói trong kinh Koran nhưng con người hủ lậu và tham độc nên nhiều khi đã dẩn dắt sai lầm con người và đã tạo cho con người mù quán đi theo Tà kiến, "Mọi người đều được ban thưởng tương xứng với việc họ làm; và Trời không làm ngơ trước những việc họ làm." (And all have degrees according to what they do; and your Lord is not heedless of what they do.)

Thành ra mỗi con người chúng ta sống theo chu kỳ mà từ ngàn xưa theo thời điễm và thời gian tạo tác cái hành động của chính mình và mình phải gặt hái những cái quả đó. Tôi xin kể một câu chuyện mà tôi học ngày tôi còn nhỏ. Một người nọ làm một cái muỗng dừa cho cha mình ăn cơm, vì ông cha già yếu tay rung, khi ăn cơm hay làm đổ bể chén bát. Một hôm ông thấy đứa con trai của mình, mới lên sáu tuổi, đang tiện một cái muỗng dừa, bèn ngạc nhiên hỏi: "Con làm gì vậy?" Đứa con trả lời: "Con làm cái muỗng dừa để dành cho Ba ăn cơm khi Ba bằng tuổi của ông nội.” Câu chuyện đã cho ta thấy rằng gieo nhân nào thì gặt quả ấy. Và ngày trước bà ngoại cũng hay nói câu mà ông bà xưa để lại, "quả báo nhãn tiền" hay là, "đời cha ăn mặn, đời con khát nước." Thời nay thấy cha ăn cha khát mà con cũng khát luôn. Hõng biết có phải trả phân lời không nữa??? không biết mấy chấm %

Nhiều người than phiền mà ngay đôi khi nhỏ tui cũng tự than thở nữa là đằng khác nhưng hầu hết thở than cho mình trút đi cái nổi ưu tư rồi tự nhớ tới bài thơ của ơn trên về cho một vị tu hành trong đạo Cao Đài, khi vị tu hành với tất cả lòng thành mà vẫn phải chịu nhiều khổ sở nên ức lòng buồn tủi. Ơn trên đã về cơ an ủi:

"Người làm phước có khi mắc nạn,
Kẻ lăng loàn đặng mạng giàu sang.
Ấy là nợ trước còn mang,
Duyên kia chưa dứt còn đang thưởng đền.
Ức lòng dễ tỏ đặng cùng ai!
Hiền đức mà sao chịu khổ hoài.
Lão nói tỏ tường cho đó hiểu,
Cũng là vay trả luật xưa nay."

Còn có người siêu hơn là tự cầu xin với ơn trên trả cho hết nghiệp chướng trong một kiếp, nhưng rủi thay cái nhân xấu quá nhiều, mà dồn lại cho nên phải chịu nhiều tai hoạ khổ sở. Đây là trường hợp những người tu hành nghiêm túc suốt cả cuộc đời mà vẫn còn phải chịu những tai ương hoạn nạn rất lớn trước khi thành đạo. Và ngay chính bà chị của nhỏ tui hồi còn ở VN. Chị ta xin "cho con trả hết một lần rồi thôi", thế là chuyện tới tấp cho chị trả, trả sao không biết, đến nỗi chị trốn biệt không dám ló đầu ra và nguyện ăn chay vài tháng và cứ trả theo nghiệp chứ không trả hết một lần nữa. Sợ quá xá quà xa luôn hihihi..

Không ai ở thế gian này có thể biết được cái nhân mình đã gây nên trong kiếp trước. Nhưng nếu ta chịu khó quán chiếu và quan sát những gì đã và đang xãy ra trong cuộc đời của mình ta cũng có thể đoán biết được một phần thì chúng ta có thể biết ngay rằng người này đang phải trả nợ cho cái nhân xấu gây nên từ kiếp trước. Ngược lại, một người khác mới sinh ra đã hưởng được một cuộc sống an lành, giàu sang, và đầy đủ hạnh phúc, thì ta có thể nói rằng người này đang hưởng được cái quả tốt nhờ cái nhân tốt của kiếp trước .

Bỡi thế cuộc sống hiện tại của chúng ta, dù trong hoàn cảnh nào, giàu hay nghèo, sướng hay khổ, dù không có thể biết được cái nhân gì mình đã gây nên trong kiếp trước, thôi thì ta cy61 lúc nào cũng cố gắng thành tâm phục vụ nhân sinh. Để tạo nên cái nhân tốt để thứ nhứt có thể hoá giải những cái nhân xấu mình đã tạo nên từ kiếp trước nếu có, và thứ hai là tạo nên cái quả tốt trong tương lai. Dù chưa có thể biết được tương lai sẽ ra sao, nhưng khi làm điều thiện phục vụ được nhân sanh, ta cũng có thể có được sự sung sướng trong lòng, và cuộc

Dù đời đưa đẩy phong ba
Tranh giành chiếm đoạt cũng là tay không
Đeo mang chi quả chất chồng
Ngày sau phải trả trăm phần thảm thương

Thì thôi, ta cứ nhìn những chặng đường ta đi như một cuốn tiểu thuyết, một cuốn phim tạo tác cho mình để mà học hỏi, để mà chỉnh đốn lại. Tuân theo cuộc sống công bằng của Trời Đất để mang lại cho bản thân mình một cuộc đời bình an và thanh thản

Ưu tư mà chi?
Phiền não mà chi?
Cho lòng ray rức ai bi
Tâm thiện hướng niệm
Cuộc sống của ta ngày mai
Hạnh phúc tràn trề an vui.