Phóng Sanh

Phật dạy phóng sanh là đều tốt lành, chỉ giáo về cách thực hành để cứu súc vật, chim chóc, cá khỏi bị giết hại hay giam cầm, nhưng là một người con Phật hay nói đúng hơn là một người có lòng từ bi bác ái trong mọi tôn giáo hay không tôn giáo đều có thể làm được bỡi lòng vị tha.  Trong Luận Đại Trí có chỉ dạy rằng: “Trong tất cả các tội ác, tội sát sanh là nặng nhất. Trong tất cả các công đức, không giết hại là công đức lớn nhất.”  Nhưng phải hiểu thế nào gọi là phóng sanh? Phóng sanh tức là nhìn thấy các loại chúng sanh có mạng sống ĐANG BỊ bắt nhốt, giam cầm, sắp sửa bị giết hại, kinh hoàng lúng túng, mạng sống trong phút giây nguy ngập, liền phát lòng từ bi tìm cách cứu chuộc. Như vậy tức là hành vi giải thoát, phóng thích, cứu lấy mạng sống”.  Chứ không có dạy chúng ta không tìm hiểu con vật đó phóng sanh thế nào để sanh tồn, được về với đàn, không còn nguy ngập đến tính mạng.

Mấy tuần qua được cô bạn bên Cali cho coi hình chuà nơi cô ta cư ngụ mang phóng sanh loài chim bán trong tiệm chưa kịp lên tiếng thì ngày hôm qua những chùa gần lại tung hình phóng sanh những con vật bé nhỏ dể thương nhưng khổ cái là chư tăng, ni và Phật tử chỉ nghĩ tới phóng sanh chim được phước mà không chịu khó đi tìm hiểu là mình thả chúng đi, chúng sẽ sanh tồn ra sao? Sống vài phút, giờ hay sẽ được bình an trong cảnh giới trời thanh, gió mát bao lâu?  Giống như ta phóng sanh cá, lươn, v.v. sống nước ngọt lại mang ra nước mặn thả hay là thả cá, lươn, v.v. về những nơi mà những dân chài đang rình rập lưới lại.  Có nhiều khi thấy một số Phật tử mua chim, cá để phóng sanh, nhưng lại không thả liền mà đem vô chuà chờ quý thầy làm lễ quy y, chú nguyện rồi mới thả.  Có đôi khi quý thầy bận không làm lễ liền thì nhốt trong lồng qua đêm hay chờ đến ngày hôm sau hay giờ tốt mới thả.  Hoặc có những ngày lễ lớn hay những dịp đầu năm, lục tuần, thất tuần, bát tuần, thất lễ, 100 ngày cần cầu siêu, cầu an, thì ban đại diện của chùa kêu gọi hùn phước xong gọi điện đến chỗ bẫy chim, chài cá, bán vật để phóng sanh và đặt số lương để mua. Mắc cười là kêu gọi Phật tử hùn phước coi phóng bao nhiêu con hoặc thay vì mua 1kg cá lớn thì người ta lại lấy số tiền đó mua 5kg cá nhỏ cho là phóng sanh nhiều phước nhiều hay là cá nhỏ có thể sống lớn thêm.  Còn thả chim không cần biết đó là loại chim gì, không có chim sẻ thì mua đại chim nào cũng được miễn là "chim". Vậy thì thử hỏi phóng sanh vậy có đúng với chánh pháp không?   Chim cũng có nhiều loại, và nhiều khi những con vật đó không sống được dưới nhiệt độ 40F.  Ta phóng sanh muà hè mà để chúng chết cóng vào mùa Thu, Đông.  Hay là chúng không bao được cao thì quạ, cú phập chúng ăn thịt. Các vị đã thấy chúng chết vì những con vật lớn hà hiếp những con chịm nhỏ này chưa?  Ngay cả chim sẻ sống có đàn mà còn bị "đau thương" hà tất là loại không bay được cao.  Phóng sanh kiểu này cho thấy rằng quý tăng, ni và Phật tử chưa hiểu biết về phóng sanh chim và khi đặt mua lại không cho rằng những người bẫy kia bán cho mình thả đang rình chờ bắt lại bẫy chúng bán đi bán lại cho người khác.  Nhiều con ọp ẹp trong lồng nhỏ gần cả trăm con mà phải chờ tới đúng giờ hành lể, tụng kinh, cầu phước mới thả chúng đi (giờ hoàng đạo chăng?)  Lòng từ bi cho chúng chờ đợi tới giờ thả thì cuộc đời của chúng phải ngộp nghẹt thời gian nào đó, thiếu oxy, v.v.. khi bay ra thì "tung cánh chim tìm về tổ ấm" trong què quặt hay khi về tới nơi nào đó thì gục ngã đau thương? 

Đức Phật đã chỉ dạy, chỉ có phương pháp phóng sanh là dễ thực hành nhất  để trưởng dưỡng lòng từ bi của chúng ta.  Phóng sanh là khi ta thấy ai bắt một con vật nào đó, mình phóng sanh nó để nó tự do liền.  Con vật đang trong nguy ngập mình trói cởi cho chúng đi, hay một ai sắp giết con vật mình xin hỷ xả hoặc mua chúng về để không bị giết hại, đó là phóng sanh.  Nhưng không phải vì vậy mà mình PHẢI đi đặt mua để làm lễ phóng sanh trong ngày trọng đại mong rằng được phước, giống như mượn dao giết người rồi mình ra tay nghĩa hiệp cứu đời chúng.  Hoặc giờ thấy trong tiệm bán thú có bán chim thì lại ra tay nghĩa hiệp cho là long từ bi mua về thả. Xin những ai khi phóng sanh phải hiểu nghĩa phóng sanh,

1.  Không tà kiến bịa đặt kêu gọi người đặt mua bao nhiêu con để người ta bắt cho mình phóng sanh.  Tùy long hảo tâm đi đâu thấy ai bắt, hại thú, chim, v.v.. mình “ra tay nghĩa hiệp” mua/xin lại thả chúng đi.

2.  Cũng nên biết khi phóng sanh con vật nào thì phải coi nó được thả về có tồn tại không chứ đừng cho là "thả nó về vài tiếng/ngày/tháng là được rồi vì chúng đều được làm lễ quy y/chú nguyện".  Ủa quy y/chú nguyện  rồi sao?  Quy y hay chú nguyện rồi chúng sẽ không chết?  Quy luật trong trời đất ai ai rồi cũng "ngũm". Đành rằng ngũm sao là do nghiệp lực của mỗi con người, muôn thú cũng thế, nhưng lỡ từ bi thì bi từ cho đúng.

3. Với  con vật khi mình đã phóng sanh thì xin chịu khó google cho kỷ, con vật đó là loại vật gì?  Thú nuôi trong nhà hay phải thả đúng nơi thời tiết của chúng.  Thí dụ, như chó, mèo chúng là thú nuôi trong nhà, mình thả nó thì nó sống hoang và sẽ bị những con vật khác lớn hơn hay ác hơn cấu xé và chịu lạnh lẽo, v.v.. vì chúng không biết làm tổ hay sống bờ bụi.  Thì chim chóc cũng thế, không phải chim là mua thả được.  Có loại chim nó không bay cao và tầm bay của chúng có giới hạn.  Chúng cũng chỉ ở nơi vùng nhiệt đới không có sống nơi xứ lạnh dưới một độ nào đó.  Vì thế chúng có thể là thú nuôi trong nhà hoặc phải MANG VỀ ĐÚNG NƠI THỜI TIẾT của chúng có thể chiụ đựng được.  Đừng vì cái ta của mình rồi cho là phóng sanh thay vì chúng được ai đó mua về tưng tiu, tự do bay nhảy, có ăn, có uống mà không phải bon chen giành dựt để rồi loài "quỷ"  quặp ăn thịt hoặc bị bắn về làm món mồi nhậu.  Chim sẻ thì được vì chúng hoà đồng mọi thời tiết và có đàn. Chúng cũng bay cao với tốc độ bao nhiêu mile một giờ.  Chúng chịu lạnh, nóng, mưa, gió được và chúng không phải loài vật nuôi trong nhà.  Cá cũng vậy, mua thả cá thì thả cho đúng, không phải muốn phóng sanh cá, ra mua cá rồi thả ngoài mương sau nhà. Dơ bẩn chúng chỉ sống vài phút là chết toi xong làm mồi cho những con vật khác.  Vậy thì thà để cho nó ung dung trong hổ người ta cho ăn, bơi lội cho đến giờ phút “được vé” triệu về.

4. Phóng sanh thì đừng chờ ngày, giờ. Đừng cho là ngày đó đại lễ, đại kỵ, v.v.. người ta ngáp ngáp mà chờ thì chết mất.

5. Cũng đừng phân biệt số lượng nhiều hay ít.  Không phải nói cúng chuà phước đức nhưng Phật lại nói cứu người tốt hơn sao?

6. Tuy rằng các đối tượng phóng sanh bình đẳng nhưng phải coi phóng sanh thế nào, tồn tại ra sao?

7. Nên thực hiện ngay khi mình phát tâm phóng sanh. Đừng tuỳ vào bao người chứng kiến, chú nguyện vì chúng bị kéo dài sự ngột ngạt, tù túng, giam cầm.  Nhưng cũng phải hiểu loài nào tồn tại ra sao trong môi trường sống của chúng.

8. Cũng đừng đặt hàng trước, mượn dao giết người rồi ra tay nghĩa hiệp cho là tạo phúc.

Học Phật thì xin hãy xây dựng trên nền tảng từ bi và trí tuệ. Từ bi và trí tuệ là là hai chủng tử sanh ra Phật.  Ngài Tổ Long Thọ có nói: “Từ bi là căn bản của đạo Phật.” Chất liệu “từ bi” không thể thiếu trong giáo lý đạo Phật.  Đã là “Từ” thì Từ cho đúng để đạt được sự “thương” (bi) đúng nghĩa. Đức Phật dạy: "Từ năng dữ nhứt thiết chúng sanh chi lạc; Bi năng bạt nhứt thiết chúng sanh chi khổ". “Từ” là lòng yêu thương, thường đem vui cho tất cả chúng sanh. “Bi” là lòng thương xót, thương dứt trừ đau khổ cho hết thảy chúng sanh. Từ bi là tình thương hoàn toàn vị tha không vị kỷ. Từ bi là một lòng thương rộng lớn vô biên, nó khiến người ta vận dụng tất cả mọi khả năng, phương tiện để làm cho mọi người, mọi vật thoát khổ được vui. Chứ không phải trí tuệ là theo ý của ta cho là vầy, khác.  Muốn phóng sanh kêu gọi Phật Tử hùn tiền mua rồi đặt người bẫy hay không hiểu những loài chim đó sẽ ra sao khi mình thả.  Đó là lý tình không đúng chỗ và chưa được thông hiểu.  Suy nghĩ, lập luận một chiều. Giống như kêu gọi “đừng hút thuốc” mà mình là người bán thuốc còn tệ hại hơn là bán xì ke, ma túy, ghê chưa???

Cũng đừng ai coi nhẹ tính mạng của ai hay con vật nào. Đừng ai vì sân si ác tâm mà mong cho ai đau khổ hay khốn đốn.  Trong tất cả các tội ác, tội sát sanh là nặng nhất. Trong tất cả các công đức, không giết hại là công đức lớn nhất.”  Dĩ nhiên là tất cả muôn loài chúng sanh đều ham sống sợ chết.  Ta cũng sợ chết thì không có gì quý hơn sinh mạng của mỗi con người luôn cả chúng sanh loài vật. Vì khi chúng ta phóng sanh tức là trực tiếp giải cứu sinh mạng cho chúng sanh, vì giải cứu sinh mạng cho chúng sanh tức là giúp chúng sanh giữ lại được cái giá trị cao cả nhất, đáng trân quý nhất. Đức Phật dạy: "nhất thiết chúng sanh giai hữu Phật tánh". Tại vì nhân quả tội báo trong quá khú mà ngày nay thọ thân làm súc sanh.  Khi ác nghiệp được tiêu trừ thì chúng có thể chứng thành quả Phật. Đừng nghĩ rằng kiếp cầm thú khó thành Phật/Bồ Tát. Là con người đoạ làm cầm thú như chơi thì kiếp cầm thú cũng thành Phật/Bồ Tát được. Trong kinh Diệu Pháp Liên Hoa, con gái của Long Vương thoát một cái thành Phật không chỉ là đoạ làm cầm thú mà lại là kiếp con gái nữa.  Thế cho nên khi thực hiện việc phóng sanh thì ta nên giúp những con vật đó thoát khỏi sự sợ hải, oán hận khi cận tử nghiệp đến để chúng được an vui tự do sống đồng nghĩa là ta đã cứu huệ mạng của chúng rồi hay nói cách khác là ta đã cứu một vị Phật tương lai.

Phật có dạy trong Kinh Chánh pháp niệm: “Tạo một ngôi chùa chẳng bằng cứu một sinh mạng.” Công đức phóng sinh rất là thù thắng, bất khả tư nghị. Vì thế khi ta phóng sanh nên chịu khó tìm hiểu, và thực hành  phóng sanh thế nào mới có lợi ích, mới đúng chánh pháp và được công đức chứ đừng để “cong vòng”.  Kinh Dược Sư bổn nguyện công đức cũng có dạy rằng: “Cứu thả các sinh mạng được tiêu trừ bệnh tật, thoát khỏi các tai nạn.” Người phóng sanh tu phước, cứu giúp muôn loài thoát khỏi khổ ách thì bản thân không gặp các tai nạn. Thì khi phóng sanh nên tìm hiểu để khổ ách không theo ta.

Phóng sanh đừng nghĩ phóng sanh
Gặp nhau khi kết duyên lành
Đừng thả tan biến vào năm tháng
Vì đời cuộc sống khác nhau

Xin đừng để sống mà đông sang
Tan biết đời kia vào phương nào
Dù đời lạc biến sanh cùng tử
Trở lại tự do có là bao.

Phóng sanh không khác nay-xưa
Tìm hiểu cuộc sống (vật) mỗi mùa
Đừng cho bến bờ diệu giác
Nghĩ rằng phóng sanh (dê)  thế thôi.

Nam mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật.

Tui ung dung tự tại bay và phá trong nhà

     la hét ---
chúng tui không sống được dưới 40 độ F (5 độ C), xin thả tui về nơi có thể sinh tồn hay làm ơn nuôi tui đàng hoàng nhé các vị kính mến